Όλοι γνωρίζουμε καλά, ότι τα άτομα με αναπηρίες συνιστούν μια ευάλωτη κοινωνικά ομάδα, η οποία συνεχώς αγωνίζεται για να πετύχει τη λήψη όλων εκείνων των απαιτούμενων μέτρων από το Κράτος, έτσι ώστε να ασκήσει ανεμπόδιστα τα συνταγματικά αναγνωρισμένα ατομικά και κοινωνικά της δικαιώματα και να ενταχθεί απρόσκοπτα στον κοινωνικό ιστό.

Φανταστείτε πόσο πιο περίπλοκη και χρήζουσα άμεσων και εξειδικευμένων παρεμβάσεων, είναι η περίπτωση των ατόμων που διαβούν σε συνθήκες σύνθετης αναπηρίας, αισθητηριακής και νοητικής.

Σκοπός του κειμένου αυτού είναι να γνωρίσει στους αναγνώστες μια πληθυσμιακή κατηγορία με τα ως άνω χαρακτηριστικά. Ειδικότερα θα έρθουμε σε επαφή με τους συμπολίτες μας με τυφλότητα και πρόσθετες αναπηρίες.

Στην εποχή μας το δικαίωμα εκπαίδευσης των ατόμων με αναπηρία κατοχυρώνεται πλέον ρητά από τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ΑμεΑ και από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Πριν 25 χρόνια όμως, όχι μόνο δεν υπήρχαν οι αναγκαίες εκπαιδευτικές δομές, αλλά ακόμη και το εθνικό και διεθνές θεσμικό τοπίο ήταν στην καλύτερη περίπτωση ομιχλώδες για τα τυφλά παιδιά με πρόσθετες αναπηρίες.

Όταν το μακρινό 1993, μια μητέρα με παιδί που ενέπιπτε στην ως άνω κατηγορία, συνειδητοποιώντας ότι δεν υπήρχε κατάλληλο εκπαιδευτικό πλαίσιο για το παιδί της στην Ελλάδα, αποφάσισε να το δημιουργήσει.

Έτσι ιδρύθηκε ο «Πανελλήνιος Σύλλογος Γονέων Κηδεμόνων και Φίλων ατόμων με πρόβλημα όρασης και πρόσθετες αναπηρίες» (κυρίως νοητικές και αυτισμός)  – «Αμυμώνη», η οποία λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία μέχρι σήμερα ως σωματείο μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.  Μέσα στα 25 αυτά χρόνια ενεργούς δράσης, η Αμυμώνη, έχει αναπτύξει σταδιακά και λειτουργεί επιτυχώς 4 προγράμματα, φιλοδοξώντας να τα επεκτείνει για να καλύψει περισσότερες ανάγκες ποσοτικά και ποιοτικά.

Τα προγράμματα αυτά είναι:

Ίριδα: Κέντρο ημερήσιας φροντίδας και διημέρευσης που στοχεύει στην ισόρροπη ψυχοσυναισθηματική και νοητική ανάπτυξη των εκπαιδευομένων.

Εργαστήρια χειροτεχνίας: Εκεί κατασκευάζονται διάφορα αντικείμενα, όπως είδη δώρων, διακοσμητικά, εποχιακά δωράκια όπως πρωτοχρονιάτικα γούρια και πασχαλινές λαμπάδες κ.α. από τους ίδιους τους μαθητές.  Τα είδη αυτά διατίθενται προς πώληση και συχνά διοργανώνονται και εορταγορές.

Πρόγραμμα Πολίχνη: Προετοιμάζει τους εκπαιδευόμενους για την ημιαυτόνομη διαβίωση

Πρώιμη παρέμβαση: Είναι το μοναδικό πρόγραμμα που απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας που έχουν πρόβλημα όρασης, με ή χωρίς πρόσθετες αναπηρίες, διότι αυτές είναι δύσκολο να διαγνωστούν στη βρεφική και την πρώτη νηπιακή ηλικία.

Τα προηγούμενα προγράμματα απευθύνονται σε άτομα με πρόβλημα όρασης και πρόσθετες αναπηρίες όλων των ηλικιών.

Επιπλέον από το 2012, λειτουργεί η πρώτη Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ), για ενήλικες με τυφλότητα και πρόσθετες αναπηρίες, η οποία φιλοξενεί 7 ενοίκους, με την απαιτούμενη πρακτική υποστήριξη και επιστημονική καθοδήγηση.

Όλα τα ως άνω προγράμματα έχουν υλοποιηθεί και συντηρούνται μέχρι σήμερα, κατά το μεγαλύτερο μέρος από χορηγίες και δωρεές. Όποιος επιθυμεί να γνωρίσει καλύτερα το σωματείο ή και να συνεισφέρει εθελοντικά ή να ενισχύσει με οποιοδήποτε άλλο τρόπο την προσπάθεια του Συλλόγου μπορεί να μπει στην ιστοσελίδα www.amimoni.gr.

Η πρώτη φορά που ήρθα σε επαφή με άτομα με πρόβλημα όρασης και πρόσθετες αναπηρίες, ήταν όταν ήμουν μαθήτρια στο Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ), στο οποίο δεδομένου του μη υπάρχοντος εκπαιδευτικού πλαισίου, προσπαθούσαν να εντάξουν ανεπιτυχώς τους συγκεκριμένους μαθητές χωρίς να υπάρχει ούτε η κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή, ούτε το απαιτούμενο εξειδικευμένο προσωπικό.

Ζήσαμε από κοντά την αγωνία των γονιών και τον αγώνα τους, να δημιουργήσουν κατάλληλες εκπαιδευτικές δομές για τα παιδιά τους. Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1996, διοργανώσαμε από κοινού, το Κέντρο εκμάθησης ΗΥ για παιδιά με πρόβλημα όρασης όπου πήγαινα και η Αμυμώνη, ψυχαγωγική εκδήλωση. Έμεινα έκπληκτη βλέποντας παιδιά που ήδη ήξερα από το Δημοτικό, να έχουν σημειώσει τέτοια αλματώδη πρόοδο μέσα σε λίγα χρόνια.

Η τελευταία συνάντηση μου με το Σύλλογο, που μου έδωσε την αφορμή για το παρόν άρθρο, ήταν όταν πριν λίγες μέρες συνάντησα σε γνωστό εμπορικό πολυκατάστημα την πρόεδρο και ένα μέλος του ΔΣ και είχα την ευκαιρία να ενημερωθώ για τα προγράμματα και τη δουλειά των μαθητών.

Επιστρέφοντας σπίτι μπήκα στην ιστοσελίδα τους και πραγματικά εντυπωσιάστηκα με την πορεία του συλλόγου, διότι ξέρω από που και με ποια μέσα ξεκίνησε και τι κατάφερε να πετύχει με μοναδικά εργαλεία την αγάπη, την θέληση και τον αγώνα.

Έτσι σκέφτηκα να μοιραστώ τις σκέψεις αυτές μαζί σας και να σας δώσω τη δυνατότητα να έρθετε κι εσείς σε επαφή με τους ανθρώπους και το έργο του Συλλόγου.

της Άγκαθα Καρρά