25 Νοεμβρίου: Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών
Η Ημέρα αυτή είχε καθιερωθεί ήδη από το 1981 από γυναικείες οργανώσεις, σε ανάμνηση της φρικτής δολοφονίας των τριών αδελφών Μιραμπάλ, πολιτικών αγωνιστριών από την Δομινικανή Δημοκρατία, με διαταγή του δικτάτορα Τρουχίλο στις 25 Νοεμβρίου 1960.
Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών αποτελεί σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνιστά εκδήλωση των ιστορικά άνισων σχέσεων ισχύος μεταξύ των γυναικών και των ανδρών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε επικυριαρχία και διακρίσεις κατά των γυναικών από τους άνδρες και στην παρακώλυση της πλήρους προόδου των γυναικών. Αποτελεί επίσης έναν από τους ζωτικής σημασίας κοινωνικούς μηχανισμούς μέσω των οποίων οι γυναίκες εξαναγκάζονται σε υποδεέστερη θέση σε σύγκριση με τους άνδρες.
Μία στις 20 γυναίκες (5 %) έχει πέσει θύμα βιασμού από την ηλικία των 15 ετών και άνω και 18 % των γυναικών έχουν πέσει θύματα εξακολουθητικής παρενόχλησης από την ηλικία των 15 ετών και άνω. Επίσης, περίπου το 12 % των γυναικών έχουν βιώσει κάποια μορφή σεξουαλικής κακοποίησης ή κάποιο συναφές περιστατικό από κάποιον ενήλικα πριν από την ηλικία των 15 ετών.
Και τέλος, το ήμισυ όλων των γυναικών στην ΕΕ (53 %) αυτοπεριορίζουν τις μετακινήσεις τους στον δημόσιο χώρο από φόβο μήπως υποστούν σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση.
Την πρώτη περίοδο της πανδημίας του Covid-19, η βία κατά των γυναικών χαρακτηρίστηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως η «σκιώδης πανδημία».
Η πρόεδρος της GREVIO 3 , Marceline Naudi σε ανακοίνωσή της ανέφερε ότι «για πολλές γυναίκες και παιδιά, το σπίτι δεν είναι ένα ασφαλές μέρος», δεδομένου ότι οι πολιτικές απομόνωσης και περιορισμού που εφαρμόστηκαν από τα κράτη προκειμένου να αντιμετωπιστεί η διάδοση του κορωνοϊού, για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας είχε ως συνέπεια την περαιτέρω αύξηση του κινδύνου και την έκθεσή τους σε όλες τις μορφές έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας λόγω του περιορισμού της μετακίνησής τους και της συγκατοίκησης συνεχώς με τον κακοποιητή τους.
‘‘13 εκατομμύρια γυναίκες στην Ευρώπη έχουν πέσει θύματα σωματικής βίας’’
Το μήνυμα του Ο.Η.Ε.
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, ο Αντόνιο Γκουτέρες, Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών έστειλε το ακόλουθο μήνυμα:
‘‘Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών είναι μια παγκόσμια πανδημία. Είναι μια ηθική προσβολή για όλες τις γυναίκες και τα κορίτσια, ένα σημάδι ντροπής για όλες μας τις κοινωνίες και ένα σημαντικό εμπόδιο για μια συνεκτική, ισότιμη και αειφόρο ανάπτυξη. Στον πυρήνα της, η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών είναι η εκδήλωση μιας βαθιάς έλλειψης σεβασμού – μιας αποτυχίας των ανδρών να αναγνωρίσουν την εγγενή ισότητα και αξιοπρέπεια των γυναικών. Πρόκειται για ένα ζήτημα θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η βία μπορεί να λάβει πολλές μορφές – από εγχώριες επιθέσεις έως την εμπορία ανθρώπων, από την σεξουαλική βία σε εμπόλεμες ζώνες μέχρι τον γάμο παιδιών, ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων και γυναικοκτονία. Βλάπτει το άτομο και έχει σοβαρές συνέπειες για τις οικογένειες και την κοινωνία. Πρόκειται επίσης για ένα πολιτικό ζήτημα. Η βία κατά των γυναικών συνδέεται με ευρύτερα θέματα εξουσίας και ελέγχου στις κοινωνίες μας. Ζούμε σε μια κοινωνία που κυριαρχείται από άνδρες. Οι γυναίκες γίνονται ευάλωτες στη βία μέσω των πολλαπλών τρόπων με τους οποίους τις κρατάμε άνισες.
Κατά το παρελθόν έτος, παρατηρήσαμε αυξημένη προσοχή σε μία εκδήλωση αυτής της βίας. Η σεξουαλική παρενόχληση αποτελεί βίωμα των περισσότερων γυναικών σε κάποιο σημείο της ζωής τους. Η αυξανόμενη δημοσιοποίηση από γυναίκες από όλες τις περιοχές και όλα τα κοινωνικά στρώματα φέρνει στο φως το μέγεθος του προβλήματος και καταδεικνύει τη δύναμη των γυναικείων κινημάτων να κινητοποιήσουν για να οδηγήσουν τη δράση και την ευαισθητοποίηση που απαιτείται για την εξάλειψη της παρενόχλησης και της βίας παντού.
Το ίδιο μήνυμα αντανακλάται και μέσω της πρωτοβουλίας ΕΕ-ΟΗΕ. Αυτό το πρόγραμμα 500 εκατομμυρίων ευρώ θα δώσει τη δυνατότητα στους επιζώντες και τους υποστηρικτές τους να γίνουν παράγοντες αλλαγής στα σπίτια, τις κοινότητες και τις χώρες τους. Αλλά ενώ αυτή η αρχική επένδυση είναι σημαντική, είναι μικρή δεδομένης της κλίμακας της ανάγκης. Πρέπει να θεωρηθεί ως χρηματοδότηση σπόρων προς σπορά για ένα παγκόσμιο κίνημα. Μέχρι το μισό του πληθυσμού μας που εκπροσωπείται από γυναίκες και κορίτσια να μπορεί να ζει ελεύθερο από φόβο, βία και καθημερινή ανασφάλεια, μπορούμε πραγματικά να πούμε ότι ζούμε σε έναν δίκαιο και ισότιμο κόσμο’’.