Άρθρογραφία

Αν έβλεπες την ομορφιά της διαφορετικότητας, δεν θα κρεμούσες ταμπέλες

Περπατούσα μια μέρα στο κέντρο, άθελα μου βρέθηκα μάρτυρας μιας συζήτησης η οποία με έκανε να αναρωτηθώ ως οντότητα και να προχωρήσω σε μια ενδότερη εσωτερική ενδοσκόπηση. Δυο γυναίκες παρατηρούν ένα ρακένδυτο στο δρόμο:

-Δες εδώ έναν μπατίρη, ένα απόβρασμα της κοινωνίας, να δεις θα έχει πάρει τη δόση του τώρα, θα έχει καταστρέψει την οικογένεια του, μπορεί ακόμα και να έχει σκοτώσει…
– Που το ξέρεις αυτό; Και ποιος μας λέει ότι αυτός ο άνθρωπος, δεν είναι άλλο ένα θύμα της οικονομικής μας καταστροφής;

Αυτομάτως σκέφτηκα, πόσο εύκολο για εμάς είναι να κρίνουμε μια εικόνα; Πόσο αβίαστα βγαίνουν από το στόμα μας οι λέξεις, τα επίθετα και τα κατηγορήματα; Ποιοι είμαστε εμείς; Έχουμε άραγε τούτο το δικαίωμα; Να χαρακτηρίζουμε δηλαδή έναν άνθρωπο μέσα σε μια στιγμή, τόσο εύκολα και απροκάλυπτα, τόσο μα τόσο επιφανειακά και αν θες κάπως ασυναίσθητα. Είναι αυτό που λέμε «ταμπέλες», γεννιέσαι κουβαλώντας χαρακτηρισμούς και εμμένοντας στην πρώτη εντύπωση, μιλάς προτού ερευνήσεις εξονυχιστικά την εικόνα που αντικρίζεις. Έτσι είμαστε όλοι, κανένας μας δεν αποτελεί εξαίρεση, όλοι μας λίγο ή πολύ, πέφτουμε στην παγίδα να κρίνουμε εύκολα και μάλιστα, όταν κάτι φαντάζει μακρινό και διαφορετικό σε εμάς και σε ό,τι έχουμε κτίσει μέσα μας ως το φυσιολογικό, τότε του δίνουμε και καταλαβαίνει.

Μονοί μας, έτσι άπλα, παίρνουμε το δικαίωμα να «καρφώνουμε» ταμπελίτσες ο ένας στον άλλον, πότε-πότε και στους ιδίους μας τους εαυτούς! Δεν έχει να κάνει μονάχα με τη μη ανοχή στη διαφορετικότητα, αλλά και με το όλο υπόβαθρο πίσω από αυτήν. Ανατροφή, παιδεία, μνήμες, εμπειρίες όλα μέσα μας ριζωμένα σπέρνουν τον χαρακτήρα μας και την αντιμετώπιση μας στα πράγματα και τις καταστάσεις. Μην αναρωτιέσαι γιατί! Άθελα σου αδικείς μονάχα από την εικόνα, γιατί είσαι άνθρωπος με ατέλειες, που με δίψα αποζήτα την τελειότητα και τη συμμετρία γύρω του, εκείνη που πάνω του δε θα έχει ποτέ.

Αν δεν κατανοείς τα λόγια μου, αναλογίσου ορισμένα περιστατικά της καθημερινότητας. Αντικρίζεις, ένα νέο άνθρωπο σε αναπηρικό αμαξίδιο, άθελα σου θα νιώσεις οίκτο, αν έχεις τα κότσια, να διερευνήσεις πέρα από αυτό σου το συναίσθημα, ίσως δε δεις άπλα έναν «ανάπηρο», αλλά έναν άνθρωπο που πιθανόν να κάνει πιο πολλά πράγματα από εσένα τον «αρτιμελή». Να ζήσει το θαύμα της πραγματικής ευτυχίας. Κοιτάς εκεί έξω ένα άτομο υπέρβαρο με αργό βάδισμα, ίσως πεις στον εαυτό σου ή και σε κάποιο τρίτο «δες τον αχόρταγο όλο τρώει και δεν μπορεί ούτε να περπατήσει πια».

Διαβάστε:  Ένα μικρό πείραμα - "Μόνος ή Μοναδικός; διαφορετικότητα και ρατσισμός"

Έχεις αναρωτηθεί όμως, πως αυτός, ο «αχόρταγος» που λες, ίσως καταναλώνει πολύ πιο λίγο φαγητό από εσένα και όλο αυτό που με ελαφρά τη καρδία χαρακτηρίζεις «πάχος» να οφείλεται σε τυχόν ορμονικά προβλήματα; Όλα όσα σου περιγράφω παραπάνω, είναι σαν τη γνώστη ιστορία με το νέο και τον πατέρα του στο τρένο. Ο νέος κοιτώντας από το παράθυρο, γελάει και φωνάζει με όλη του την ψυχή «Δες πατέρα τι όμορφα που είναι τα δέντρα, οι δρόμοι και ο ουρανός!». Κάποιοι στο τρένο απόρησαν και χαρακτήρισαν το παιδί ως «καθυστερημένο», μα ο πατέρας αποκρίθηκε: «Σήμερα, πρώτη φόρα, μετά από μια εγχείρηση, ο γιος μου βλέπει».

Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα σύμφωνα με το Άρθρο 1 της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Πόσοι από μας αυτό το κάνουν πράξη; Πόσοι προβαίνουν στην ουσία των όρων; Το μεγαλύτερο πρόβλημα γενικότερα στον κόσμο δε φαίνεται να υπόκειται στους νόμους, αλλά στη σκέψη αρκετών ανθρώπων και στον φόβο τους απέναντι σε καθετί διαφορετικό.

Ηδιαφορετικότητα ίσως είναι το πιο δύσκολο πράγμα που υπάρχει σε μια κοινωνία, αλλά μπορεί να είναι και το πιο επικίνδυνο, αν δεν υπάρχει.

Θα μπορούσαμε να πούμε πως η διαφορετικότητα είναι το φιλαράκι της ιδιαιτερότητας. Για όλους τους ανθρώπους το καλό και το αληθινό είναι ίδιο. Αυτό που προκαλεί ευχαρίστηση όμως είναι διαφορετικό στον καθένα. Η διαφορετικότητα δεν αφαιρεί την αξιοπρέπεια, αντιθέτως, την αναδεικνύει. Η δύναμη βρίσκεται στις διαφορές άλλωστε, όχι στις ομοιότητες. Φαινομενικά βλέπουμε τους ανθρώπους, ουσιαστικά όμως δεν τους βλέπουμε. Για να δεις κάτι που έχεις μάθει για χρόνια να αγνοείς, μερικές φορές ένα σοκ είναι ό,τι πρέπει.

Βλέπουμε τα πάντα και κρίνουμε τα πάντα, ξεχνάμε όμως κάτι σημαντικό, την παράμετρο άνθρωπος, αγνοούμε τους ανθρώπους. Ίσως κάποιοι στην ανάγνωση των παραπάνω να σοκαριστούν, το μόνο όμως που χρειάζεται είναι να αποφασίσουμε να δούμε. Πρέπει να φορέσουμε όλοι μας ανεξαιρέτως τα γυαλιά της διαφορετικότητας, τότε θα τους βλέπουμε όλους χωρίς διακρίσεις.

Αν το κάνουμε αυτό, σίγουρα η επομένη μέρα δε θα είναι πια η ίδια, γιατί τότε θα βλέπουμε αυτούς που για κάποιον λόγο δεν περπατάνε σαν εμάς, αυτούς οι οποίοι κάνοντας χρήση των χεριών τους, επικοινωνούν με μια άλλου τύπου γλώσσα εκτός απ’ αυτήν που έχουμε συνηθίσει, αυτούς που έμαθαν να ζουν αλλιώς, φοβισμένα, αυτούς που είναι ευτυχισμένοι με ένα διαφορετικό τρόπο ζωής καθώς αγαπούν άτομα του ίδιου φύλου, αυτούς που έτυχε το δέρμα τους να έχει άλλη απόχρωση και να πιστεύουν σε άλλο θεό ή και να μην πιστεύουν καθόλου. Πρέπει να πάψουμε να εθελοτυφλούμε και να αποδεχτούμε πως είμαστε τυφλοί, που έχουμε όμως την τύχη να βλέπουμε ότι θέλουμε.

Διαβάστε:  Ρατσισμός & Διαφορετικότητα στο σχολείο και την κοινωνία

Αποφάσισε και τόλμησε πέρα από ταμπού και στερεότυπα και φόρεσε τα γυαλιά στην άγνοια και τη διάκριση, αποφάσισε να δεις, να δράσεις και θα δεις πως η ζωή όλων μας θα είναι καλύτερη. Επέλεξε να δεις, να συνειδητοποιήσεις τη διαφορετικότητα γύρω σου. Υποστήριξε τα δικαιώματα όλων μας, όπου και κυρίως όπως νομίζεις ότι μπορείς… Πολλές φορές, ίσως να έχεις αναρωτηθεί «Τι κάνω λάθος και γιατί δεν αλλάζει κάτι;» Γνώριμη ερώτηση αυτή προς εμένα.

Η απάντηση είναι όμως απλή, γιατί λειτουργείς μόνος. Πρέπει να κοιτάξεις δίπλα σου. Βρες αυτούς που βλέπουν τον κόσμο μέσα από τα ίδια γυαλιά και τότε ίσως μπορούμε να καταφέρουμε περισσότερα. Προσωπικά δε ζωγραφίζω πράγματα ζωγραφίζω μόνο τη διαφορά μεταξύ των πραγμάτων. Ο ανιψιός μου κάποια στιγμή στο παιδικό μουσείο μου έδειξε ένα αγοράκι μαύρο και μου είπε «Μαριλένα κοίτα, ένα κομμάτι νύχτας!!» και αστραπιαία πήγε δίπλα του και συστήθηκε τόσο στο ίδιο το παιδί, όσο και στους γονείς του. Ξέχασα να σας αναφέρω πως το αγοράκι αυτό είχε δυο μπαμπάδες πιασμένους χέρι-χέρι.

Ένα παιδί 10 χρόνων έδειξε εμπράκτως πως είμαστε όλοι ίσοι και πως η διαφορετικότητα δεν αποτελεί ελάττωμα. Εμείς ως ενήλικες πόσες φορές έχουμε συμπεριφερθεί έτσι; Όπως έλεγε και η Maya Angelou «Θα πρέπει να ξέρουμε όλοι ότι η διαφορετικότητα κεντάει ένα πλούσιο χαλί, και πρέπει να καταλάβουμε πως όλοι οι κόμποι του χαλιού έχουν ισότιμη αξία».

Αν έτυχε και διάβασες μέχρι τέλους αυτό το άρθρο, εύχομαι να μην ξεχνάς πως όλοι ζούμε κάτω από τον ίδιο ουρανό, αλλά δεν έχουμε τον ίδιο ορίζοντα…

 

ΑρθρογράφοιΜαριλένα Αθηνιού, Κατερίνα Παπαδάκη

Πηγή
www.maxmag.gr
Αντιστοιχισμένο

Σχετικά Άρθρα

Back to top button