Μέριμνα Ψυχικής Υγείας γονέων με παιδιά ΑμεΑ
Γράφει η κα Στεφανία Βενιέρη, Κοινωνιολόγος – Πάντειο Πανεπιστήμιο
Στην σημερινή Ελλάδα της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, οι κοινωνικές ανισότητες και οι ρατσιστικές συμπεριφορές μεταξύ πληθυσμών έχουν αυξηθεί και σχετικά με τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες, οι άνθρωποι που ζούσαν στο περιθώριο νιώθουν πιο απομονωμένοι.
Μία από τις κοινωνικές ομάδες που θα έπρεπε να είναι στο επίκεντρο τείνει να απομονωθεί περισσότερο (κυρίως στην επαρχία ). Η ομάδα αυτή είναι οι γονείς με παιδιά με ειδικές ανάγκες ή αναπηρίες.
Το κοινωνικό σύνολο δεν γνωρίζει ή αδιαφορεί για τον καθημερινό αγώνα επιβίωσης χωρίς εγχειρίδιο που δίνουν οι άνθρωποι αυτοί. Ενώ θα έπρεπε να γίνουν πρότυπα γονέων και να μεταδίδουν την εμπειρία τους ως γνώση για τους υπόλοιπους γονείς που δεν έχουν παιδιά με ειδικές ανάγκες ή αναπηρία και δεν γνωρίζουν πως για να καλυφθούν οι καθημερινές ανάγκες φροντίδας ενός παιδιού με αναπηρία απαιτείται ασταμάτητος αγώνας και απεριόριστη υπομονή. Άρα θα έλεγε κανείς πως αυτή η ομάδα γονέων αποκτά εμπειρικά περισσότερη κοινωνική ωριμότητα, λόγω του απαιτητικού τρόπου ζωής που τους έχει επιβληθεί μοιραία.
Το επάγγελμα του γονέα είναι αναμφίβολα δύσκολο για όλους καθώς δεν υπάρχει κάποια σχολή γονέων πόσο μάλλον όταν το παιδί σου μπορεί να έχει κάποιο σύνδρομο ή αυτισμό ή διανοητική αναπηρία. Σε αυτή την περίπτωση ο βαθμός δυσκολίας δεν έχει όριο.
Πόσο μπορεί να αντέξει ένας άνθρωπος στη σιωπή; Πόσο αντέχει κάποιος να κρατάει μέσα του τον πόνο και την κούραση που συνεπάγεται να είσαι γονιός με παιδί με ειδικές ανάγκες; Ακούγεται σαν ένα κοινωνικό πείραμα μα είναι αληθινό και μέριμνα για την ψυχικής τους υγεία ακόμα να σημειωθεί επαρκώς.
Τα επίπεδα αναγνώρισης και επίγνωσης από τα υπόλοιπα μέλη της κοινωνίας, του αγώνα αυτού, σίγουρα δεν είναι ικανοποιητικά. Για να αρχίσουν να κατανοούν την άλλη πλευρά, οι οικογένειες που δεν έχουν κάποια εμπειρία αναπηρίας στο σπίτι τους θα ήταν χρήσιμες και επιμορφωτικές οι διοργανώσεις διεπιστημονικών ημερίδων καθώς και σεμιναρίων με καλεσμένους τους γονείς κι από τις δύο πλευρές ( γονείς με ΑμεΑ και γονείς χωρίς ΑμεΑ ). Ίσως να είναι μία αποδοτική μέθοδος εκπαίδευσης αλλά και ανταλλαγής πληροφοριών ανάμεσα τους και φυσικά κοινωνικοποίησης.
Αν υπήρχε κατανόηση και ψυχολογική στήριξη όχι από την πολιτεία αλλά από τον συνάνθρωπο τότε κάτι καλύτερο θα γινόταν στην κοινωνική ισορροπία μας, συνολικά. Η αποδοτικότερη μέθοδος αντιμετώπισης και βελτίωσης της ψυχικής υγείας των κοινωνικά ευπαθών ομάδων και συγκεκριμένα της ομάδας που αναλύουμε είναι η επικοινωνία και η κοινωνικοποίηση.
Στις επαρχίες οι γονείς με ΑμεΑ νιώθουν περισσότερη μοναξιά και κυρίως τον χειμώνα. Αυτό βέβαια τους κάνει να είναι πιο ενωμένοι μεταξύ τους σε σχέση με την πόλη. Λίγοι δήμοι καταφέρνουν να έχουν ένα άρτια εξοπλισμένο ειδικό σχολείο με το κατάλληλο προσωπικό, με αποτέλεσμα η δουλειά του ειδικού παιδαγωγού, του κοινωνικού λειτουργού να γίνεται ακόμα δυσκολότερη και περιπλοκότερη αν δεν διαθέτει και το απαραίτητο ειδικό επιστημονικό προσωπικό, όπως ψυχολόγους, λογοθεραπευτές ..
Από την άλλη πλευρά η εικόνα στην πόλη δείχνει καλύτερα οργανωμένη και οι γονείς πιο ενημερωμένοι και εφοδιασμένοι για την φροντίδα και απασχόληση του παιδιού τους. Στην πραγματικότητα όμως ένα μεγάλο ποσοστό γονέων νιώθει ακόμα πιο απομονωμένο σε σχέση με την επαρχία και αυτό διότι δέχονται πιο έντονο και συχνότερα ρατσισμό απέναντι στα παιδιά τους και τους ίδιους. Δυστυχώς όπως ήδη αναφέραμε ο κόσμος λόγω άγνοιας στο πώς να συμπεριφερθεί ή χειρότερα λόγω αδιαφορίας πληγώνει τους γονείς αλλά και τον ίδιο τον άνθρωπο που έχει αναπηρία.
Βασικός τρόπος ολοκλήρωσης των κοινωνικών ενσωματώσεων σε μία κοινωνία δεν είναι μόνο ο δραστικός ρόλος της πολιτείας αλλά και η πρωτοβουλία από πλευράς της κοινωνίας των πολιτών. Το πνεύμα του εθελοντισμού, η αγάπη για τον συνάνθρωπο και η αλληλεγγύη είναι αυτά που μπορούν να δώσουν ή να αρχίσουν να δίνουν την λύση στο θέμα.