Μάθημα ζωής … Οι άνθρωποι που δουλεύουν με παιδιά με αναπηρίες!!!
Για την ακρίβεια αυτό το άρθρο θα έπρεπε να έχει τον τίτλο «Αλήθειες που πονάνε, για τα παιδιά με αναπηρία» …
Διαπιστώσεις που για κάποιους από εμάς είναι καθημερινή υπόθεση και καθημερινή μας συνήθεια πλέον. Ο κόσμος όμως, ο πολύς κόσμος ούτε γνώριζε και ούτε ποτέ δε θα γνωρίσει εάν όλοι εμείς δε φροντίσουμε να τον ευαισθητοποιήσουμε μέσα από τέτοια άρθρα.
Ξέρω πολλοί θα κουραστείτε διαβάζοντάς τα, άλλοι θα τα αφήσετε στη μέση, κάποιοι άλλοι θα στεναχωρηθείτε και θα πείτε «δε θέλω άλλη στεναχώρια στη ζωή μου» και θα το αγνοήσετε… Όλοι έχετε δίκιο, απλά και εμείς το ίδιο δίκιο με εσάς έχουμε. Γιατί απλά από εσάς περιμένουμε ένα βλέμμα χωρίς οίκτο, ένα χτύπημα στην πλάτη και ένα χέρι βοηθείας στο δρόμο όταν κάποιο από τα παιδιά μας το έχει ανάγκη… Ευχαριστούμε λοιπόν εκ’ των προτέρων!
Η συζήτηση μαζί τους ξεκίνησε με μία αμήχανη διαπίστωση. Ο κόσμος στην Ελλάδα δεν έχει συνηθίσει την ιδιαιτερότητα, αντιδρά στο διαφορετικό. «Πείτε του να σταματήσει/ Γιατί κάνει έτσι;/ Πάρτε το από’ δω», είναι κάποιες από τις αντιδράσεις των ανθρώπων όταν τύχει να συναντήσουν στον δρόμο τους παιδιά με ιδιαιτερότητες, που έχουν βγει έξω σε ομάδες, προκειμένου να μάθουν να συνυπάρχουν στην κοινωνία. Αυτή είναι και η ουσία της πρωτοβουλίας των δύο γυναικών.
«Από την Ελλάδα απουσιάζουν τα εξωτερικά προγράμματα, υπάρχουν χώροι διαφόρων μορφών θεραπείας αλλά οι συνεδρίες πραγματοποιούνται σε χώρους κλειστούς».
Η διαφορά όταν δουλεύεις με αυτά τα παιδιά σε έναν ανοιχτό χώρο είναι αισθητή, όπως μας πληροφορούν. Η συνήθεια να ζουν και να μεγαλώνουν στα στενά όρια ενός κλειστού περιβάλλοντος, ίσως είναι μία από τις πιο ειλικρινές παραδοχές σχετικά με το γιατί δεν μπορούμε να προσεγγίσουμε τον ιδιαίτερο κόσμο τους. Σε επαρχιακές πόλεις, ακόμη και σήμερα, παιδιά με αναπηρία ζουν απομονωμένα, μακριά από αδιάκριτα βλέμματα. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι γονείς τα πηγαίνουν σε παιδικές χαρές που δεν πηγαίνει κανένα άλλο παιδί.
Η μυστικότητα γεννάει την άγνοια με αποτέλεσμα πολλοί από εμάς να θεωρούμε πως «η αναπηρία συνδέεται πάντοτε με ένα αμαξίδιο». Η αναπηρία έχει πολλές μορφές, περιλαμβάνει από κινητικά προβλήματα μέχρι το ευρύ φάσμα του αυτισμού και διάφορα άλλα σύνδρομα. Τα κέντρα μας, στοχεύουν στην ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων ενός ιδιαίτερου παιδιού.
Σε κάποιες ομάδες που δημιουργούνται, τα παιδιά ειδικής ανάπτυξης καλούνται να συνυπάρξουν με παιδιά τυπικής ανάπτυξης, δηλαδή με παιδιά που παρουσιάζουν ψυχοσυναισθηματικές διαταραχές, όπως προβλήματα συμπεριφοράς, μαθησιακές δυσκολίες, εκδήλωση σχολικής φοβίας. Τα παιδιά τις περισσότερες φορές, συνυπάρχουν ομαλά, οι γονείς όμως, των παιδιών τυπικής ανάπτυξης θεωρούν ότι τα παιδιά τους δεν έχουν καλά πρότυπα.
Για να «δεχτούν» όλοι τη διαφορετικότητα, αλλά και για να εκπαιδευτούν τα «παιδιά με αναπηρία» πρέπει να γίνονται κοινωνικές δραστηριότητες όπως: Επισκέψεις σε μουσεία, θεατρικές παραστάσεις, πολυκαταστήματα, σούπερ μάρκετ.
Για να απογαλακτιστούν τα παιδιά με αναπηρία πρέπει να οργανώνονται εκδρομές οι οποίες ασφαλώς δεν είναι πάντα μονοήμερες. Συνεπώς οι εκδρομές είναι διήμερες, ενοικιάζεται σπίτι και όχι ξενοδοχείο για να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με τις υποχρεώσεις ενός οικείου χώρου.
Σε αυτή την περίπτωση, τα παιδιά κοιμούνται για πρώτη φορά χωρίς τους γονείς τους, καλούνται να λειτουργήσουν αυτόνομα. Το εντυπωσιακό είναι πως μία από τις προϋποθέσεις συμμετοχής είναι ένα πορτοφόλι με λίγα χρήματα ώστε να γίνεται η εκμάθηση διαχείρισης χρημάτων.
Επίσης πρέπει να εκπαιδεύονται κάνοντας: μαθήματα κυκλοφοριακής αγωγής τα οποία πρέπει να πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια μετάβασης σε ένα προγραμματισμένο κάθε φορά μέρος.
Τα παιδιά με αναπηρία πρέπει να εκπαιδευτούν κατά τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να μπορέσουν να αυτονομηθούν και να μπορούν να πηγαίνουν μόνα τους σε σούπερ μάρκετ, να ψωνίζουν, να μάθουν να περιμένουν στην ουρά, να γνωρίζουν πως πρέπει να πληρώσουν, να αποκτήσουν την αριθμητική ικανότητα, να μάθουν πως να υπολογίζουν τα ρέστα.
Όλα αυτά που ακούγονται γνώριμα και εύκολα σε όλους τους υπολοίπους για τα «παιδιά με αναπηρία» είναι εξαιρετικά δύσκολα και πρωτόγνωρα.
Κατά το γυρισμό τους στο κάθε σπίτι της εκπαίδευσης, πρέπει να χρησιμοποιήσουν Μέσα Μαζικής Μεταφοράς για ασφάλεια αλλά και για να μαθαίνουν πώς να κυκλοφορούν.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως: «Το 95% των παιδιών με αναπηρία δεν μπορούν να αποκτήσουν δικό τους αυτοκίνητο».
Στις πρώτες επαφές με το κάθε κέντρο, οι γονείς είναι διστακτικοί, δεν γνωρίζουν τους εκπαιδευτές, φοβούνται το άγνωστο, καθώς η πρωτοβουλία των εξωτερικών δράσεων είναι άγνωστη για τα ελληνικά δεδομένα. Υπάρχουν γονείς ωστόσο, που στην πορεία, είδαν θετική αλλαγή πάνω στο παιδί τους. Η διαφορά στη συμπεριφορά και η πρόοδος ενός παιδιού διαπιστώνεται ωστόσο, και από τους ίδιους τους εκπαιδευτές.
Όλοι οι εκπαιδευτές που συμμετέχουν κάθε φορά, στην προσπάθεια τους, να φέρουν πιο κοντά τα παιδιά που παίρνουν μέρος στα προγράμματα, πρέπει να προσπαθούν να γίνονται «αόρατοι». Δηλαδή να κρατούν εφημερίδες για να «αποστασιοποιηθούν» από τα παιδιά ώστε να τα αφήνουν να δρουν ελεύθερα και να συνάπτουν ευκολότερα μεταξύ τους φιλίες.
Με αυτή την τακτική, έχει διαπιστώθηκε πως ακόμα και ένα από τα επιθετικότερα παιδιά ο «Λάμπρος» όταν του ζητήθηκε, έδωσε την πιο ειρηνική απάντηση στο παιδί που καθόταν δίπλα του μέσα στο «μετρό» και του ζητούσε συμβουλές για το πώς να προσεγγίσει την όμορφη κοπέλα του απέναντι καθίσματος. Συγκεκριμένα του είπε: «Μπορείς να της μιλήσεις αλλά δεν θα την αγγίξεις».
Όσα δεν γνωρίζουμε για τον αυτισμό
Το ευρύ φάσμα του αυτισμού συγκαταλέγεται στις μορφές αναπηρίας. Ένα παιδί με αυτισμό γεννιέται απολύτως φυσιολογικά, στους εννιά μήνες, με κανονικά κιλά και ομαλή ανάπτυξη. Στην ηλικία των 2,5 ετών, ο εγκέφαλός του αρχίζει να μην αναπτύσσεται σωστά. Η διαταραχή δεν φαίνεται πουθενά, πρόκειται καθαρά για εγκεφαλική δυσλειτουργία.
Ο αυτισμός δεν αντιλαμβάνεται τον μεταφορικό λόγο, και σκέφτεται με εικόνες γι’ αυτό ένα παιδί με τη συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα είναι δύσκολο να προσέξει πολλούς ανθρώπους να μιλούν ταυτόχρονα.
Πολλά από αυτά τα παιδιά δεν αισθάνονται τον πόνο, έτσι χτυπούν δυνατά τον ίδιο τους τον εαυτό και τους άλλους, ενοχλούνται από τα έντονα φώτα και τη δυνατή μουσική, από την παρουσία πολλαπλών ερεθισμάτων.
