«Κάποτε πίστευα ότι η Δικαιοσύνη μπορεί να βρεθεί σε ένα δικαστήριο, στο φως της ημέρας. Αλλά κορόιδευα τον εαυτό μου. Μόνο το σκοτάδι μπορεί να απαντήσει στο σκοτάδι» υποστηρίζει ο δικηγόρος Matt Murdock, γνωστός και ως αυτόκλητος τιμωρός Daredevil, στην ομώνυμη τηλεοπτική σειρά του Netflix.

Αρκετοί, ίσως, συμφωνήσουν με τον φανταστικό χαρακτήρα των κόμικς, όχι όμως ο Γιώργος Παπαδογιάννης.

Ο νεαρός δικηγόρος που γεννήθηκε με αναπηρία όρασης που ξεπερνά το 95%, επισημαίνει σε κάθε περίπτωση, πως η «Δικαιοσύνη δεν είναι τυφλή» και καθημερινά υπερασπίζεται την απονομή της, στα δικαστήρια της Αθήνας.

Βρεθήκαμε σε ένα καφέ, στο κέντρο της πόλης, και ο ίδιος έδειχνε φανερά, να έχει μεγαλύτερη οικειότητα με τα ψαγμένα στέκια της Αθήνας, από μένα. «Εδώ κυκλοφορώ, γενικά» μου λέει ο Γιώργος, που εργάζεται κοντά στο Πεδίον του Άρεως. Ο ίδιος ασχολείται κυρίως με υποθέσεις Εμπορικού και Διοικητικού Δικαίου, αλλά και Δικαίου του Διαδικτύου. «Έχω πάρει διαζύγιο με το ποινικό δίκαιο, μιας και δεν ασχολούμαι, πλέον, καθόλου» αναφέρει χιουμοριστικά.

Δεν μπορώ να μη τον ρωτήσω, γιατί επέλεξε συγκεκριμένα τη Νομική (αφού πρώτα μου έχει εκμυστηρευτεί ότι ως παιδί, ονειρευόταν να γίνει πιλότος).

«Πάντα είχα αγάπη στις θεωρητικές σπουδές» λέει, αρχικά, για να συμπληρώσει: «Θέλω να να πω όμως την αλήθεια. Με θυμάμαι, σαν πρώτη μου επιλογή να έχω το τμήμα ιστορίας και αρχαιολογίας. Όμως ήταν αδύνατο να το ακολουθήσω λόγω της δυσκολίας να συμμετάσχω στην πρακτική αυτής της σχολής, όπως για παράδειγμα οι ανασκαφές. Έτσι, ζυγίζοντας την αγάπη προς τις θεωρητικές επιστήμες, άλλα και το τι θα μπορούσε να μου αποφέρει πιο εύκολα εργασία, αφού είχα τη δυνατότητα να διαλέξω τη νομική, τη διάλεξα… Με τα χρονιά, βεβαία την αγάπησα αυτή τη σχολή, για να τα λέμε όλα»!

«Προφανώς και υπήρξαν δυσκολίες, οι οποίες στο λύκειο ήταν λιγότερες, καθότι η πρόσβαση στα βιβλία ήταν εύκολη, λόγω του γεγονότος ότι τα βιβλία υπήρχαν στη γραφή μας… Έπειτα, τα άτομα με αναπηρίες δε μπαίνουν με το κλασικό σύστημα πανελληνίων, αλλά με τη διαδικασία του 3%. Οι εξετάσεις είναι ενδοσχολικές, σε όλα τα μαθήματα, και η εισαγωγή μας στη σχολή γίνεται αναλογικά, όπως για παράδειγμα, οι 3 στους 100. Αν θα έπρεπε να επισημάνω μια δυσκολία στο λύκειο, θα ήταν το γεγονός ότι θα πρέπει να βρίσκουμε δασκάλους ειδικής αγωγής για να μας βοηθούν σε μαθήματα που απαιτούν γράψιμο στον πίνακα, βλέπε μαθηματικά. Στο πανεπιστήμιο οι δυσκολίες ήταν κάπως… περισσότερες, καθότι αρχικά θα έπρεπε να μαγνητοφωνώ τις παραδόσεις των μαθημάτων. Αυτό συνέβαινε για μικρο διάστημα μέχρι που έμαθα για την επίμαχη χορηγία της Εθνικής  Τράπεζας, χάρη στην οποία βρέθηκε χαρτί έτσι ώστε να βγουν τα βιβλία στη γραφή μας.

Εδώ όμως αξίζει να γίνει μια ξεχωριστή μνεία πρώτον, στο τμήμα προσβασιμότητας του ΕΚΠΑ και στα παιδιά που εργάζονται εκεί, χάρη στα οποία τα βιβλία έβγαιναν και σε ηλεκτρονική μορφή για να μπορούμε να τα διαβάζουμε στον υπολογιστή, και δεύτερον, στον τότε αντιπρύτανη του πανεπιστημίου, τον κύριο Καράκωστα, ο οποίος ήταν αρωγός όλης αυτής της προσπάθειας, και γενικότερα ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος ενδιαφέρθηκε για την ουσιαστική βοήθεια στα άτομα με αναπηρία, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στα μαθήματα και εν γένει να μορφωθούν. Το κράτος σε όλες αυτές τις προσπάθειες στην εκπαίδευση δε μπορώ να πω ότι βοήθησε ιδιαίτερα… Δε θα πω ότι ήταν εναντίον μας με την εχθρική έννοια, άλλα δεν υπήρξε όμως και αρωγός στις προσπάθειες μας, με εξαίρεση ίσως τους δασκάλους ειδικής αγωγής στο λύκειο… Οι περισσότερες προσπάθειες γίνονταν με ιδιωτικές πρωτοβουλίες».

«Δεν ένιωσα ποτέ κάποιου είδους αμφισβήτηση, γιατί δεν έδωσα ποτέ σε κανέναν το δικαίωμα να αμφισβητήσει ότι μπορώ να τα καταφέρω»

Άραγε, μέσα σε αυτά τα χρόνια που ασχολείται ενεργά με την δικηγορία, ένιωσε ποτέ κάποιου είδους απαξίωση, είτε από τον κόσμο είτε από συναδέλφους του;

«Η μόνη, ας πούμε δυσκολία, είχε να κάνει στην εύρεση εργασίας… θα πρέπει να πείσεις τον άνθρωπο που θα είναι εργοδότης σου και ίσως μετά συνεργάτης σου, ότι είσαι σε θέση να προσφέρεις, γιατί καλώς ή κακώς η δικηγορία είναι ένα επάγγελμα που απαιτεί πολύ τρέξιμο, και τα γραφεία που σε προσλαμβάνουν -για να το πούμε ωμά- σε θέλουν για αυτό το τρέξιμο. Από τη στιγμή βεβαία που βρήκα δουλειά και μετά, δεν αντιμετώπισα κάποιο ιδιαίτερο θέμα, γιατί δεν έδωσα ποτέ σε κανέναν το δικαίωμα να αμφισβητήσει ότι μπορώ να τα καταφέρω».

«Ξέρω ότι ναι μεν υπάρχουν κάποιες δυσκολίες, αλλά ποιος άνθρωπος δε βρίσκει δυσκολίες στο δρόμο του;»

«Αυτή η ιδιαιτερότητά σου σε κάνει να αισθάνεσαι ότι μειονεκτείς ή ότι υπερέχεις συγκριτικά με τους άλλους;» ρωτάω τον Γιώργο, που με άνεση απαντά πως «νιώθω καλά. Ξέρω ότι ναι μεν υπάρχουν κάποιες δυσκολίες, αλλά ποιος άνθρωπος δε βρίσκει δυσκολίες στο δρόμο του; Κάθε δυσκολία είναι για να την ξεπερνάμε, και όσο τα καταφέρνεις σε αυτό το κομμάτι της ζωής σου, τόσο πιο καλά νιώθεις με τον εαυτό σου, μέχρι που, για να στο πω απλά, αγαπάς και την ιδιαιτερότητα σου»!

«Ξεκινώ από το βασικό. ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ!!! Ευκολότερη πρόσβαση στους δρόμους, εφαρμογή των νόμων για κάθε απαίδευτο ο οποίος με κάθε τρόπο εμποδίζει την πρόσβαση μας, όπως για παράδειγμα κλείνοντας τις ράμπες για τα καροτσάκια ή τους οδηγούς όδευσης για τους τυφλούς.

Έπειτα ευκολότερη πρόσβαση στα πανεπιστήμια, γιατί δε θα έλεγα ότι για διάφορες κατηγορίες αναπήρων αυτή τώρα είναι εύκολη. Έπειτα κίνητρα για εργασία, να μπει σιγά – σιγά η ηλεκτρονική διακυβέρνηση πιο πολύ στη ζωή μας, αυτό θα εξυπηρετήσει και εμάς, καθότι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι κομβικός στην καθημερινότητα μας, δε μπορεί ακόμα να βρισκόμαστε στην εποχή της χαρτούρας. Πρέπει να μπει η γραφή μπράιγ επίσης όσο το δυνατόν περισσότερο στη ζωή μας, να εξυπηρετηθεί όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος με θέματα όρασης, μιας και μιλάω για τα δικά μου χωράφια. Δεν είναι δυνατόν εν έτει 2018 η γραφή μας να μη θεωρείται ένας επίσημος τρόπος γραφής από το κράτος, βασικά ο κώδικας μας, γιατί κώδικας είναι, δεν είναι κάποια ξεχωριστή γλώσσα!

Και σε αυτό το σημείο, για να κλείσω κιόλας, θέλω να κάνω μια επισήμανση σε όλα αυτά: Όπως είπα παραπάνω για το κράτος και τις ελλείψεις του, θέλω να κάνω μια παρατήρηση και για το χώρο μας. Δεν είναι δυνατόν η μοναδική μας επιδίωξη ως αναπηρικό κίνημα να είναι τα επιδόματα και οι συντάξεις, πρέπει να γίνουμε και εμείς παραγωγικοί και να επιδιώξουμε καλύτερες συνθήκες εργασίας, πρόσβαση στην εργασία… Δε μπορεί όλη μας η έννοια να είναι μόνο πως θα πάρουμε, πως θα ευνοηθούμε και πως θα εξασφαλίσουμε προνομιακή μεταχείριση. Αν θες ισότητα, θα πρέπει η επιδίωξη σου να είναι, να είσαι ίσος σε όλα, αυτό συμπεριλαμβάνει και τις υποχρεώσεις σου… όπως είχε πει ο Τζον Κένεντι: «Μην κοιτάς τι μπορεί να κάνει η χώρα σου για σένα, άλλα και τι μπορείς να κάνεις και εσύ για τη χώρα σου».

«Στους γονείς, εκεί έξω» μου επισημαίνει. «Στους γονείς, που έχουν παιδιά, με κάποιου είδους αναπηρία: Μην είναι υπερπροστατευτικοί. Μην αφήσουν τα παιδιά τους, μέσα στο σπίτι. Τα παιδιά πρέπει να βγουν έξω, να κοινωνικοποιηθούν. Να μορφωθούν».