Πόσα γνωρίζετε για το παράξενο φαινόμενο του ύπνου που ονομάζεται υπναγωγικός σπασμός;

Με τον όρο αυτόν περιγράφεται το αίσθημα ότι πέφτουμε από ψηλά τη στιγμή που περνάμε από τη φάση της συνειδητότητας στο πρώτο στάδιο του ύπνου, το οποίο συνήθως συνοδεύεται και από ακούσιους μυϊκούς σπασμούς στα χέρια, στα πόδια ή και σε ολόκληρο το σώμα.

Συμβαίνει κατά καιρούς σε ποσοστό περίπου 70% των ανθρώπων, χωρίς να είναι βέβαιο τι τον προκαλεί.

Έχουν αναγνωριστεί βέβαια ορισμένοι παράγοντες που μπορεί να συμβάλουν στον υπναγωγικό σπασμό και επομένως να δυσκολέψουν τον ύπνο. Οι κυριότεροι είναι: η υπερβολική πρόσληψη καφεΐνης, το έντονο στρες, η έλλειψη ύπνου και η έντονη σωματική άσκηση σε διάστημα λίγων ωρών πριν τον ύπνο. Υπάρχουν επίσης ερευνητικά στοιχεία που υποδεικνύουν ότι ο υπναγωγικός σπασμός είναι πιο πιθανός στα άτομα που λαμβάνουν εσκιταλοπράμη, η οποία χορηγείται για την αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης.

Όσο για τους βαθύτερους μηχανισμούς που καθοδηγούν το φαινόμενο, μόνο θεωρίες υπάρχουν επί του παρόντος. Σύμφωνα με μία από αυτές, ο εγκέφαλος «παρερμηνεύει» τη χαλάρωση των μυών πριν τον ύπνο και την αντιλαμβάνεται ως κίνδυνο επικείμενης πτώσης, δίνοντας εντολή στους μυς να σφίξουν απότομα ώστε να προστατευτούμε από τον τραυματισμό.

Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι ενώ το νευρικό σύστημα περνά σε κατάσταση ύπνου οι σπασμοί είναι απαραίτητοι για τη μετάβαση από ενεργή σε ανενεργή λειτουργία.

Οι σπασμοί δεν αποτελούν λόγο ανησυχίας, εκτός κι αν αποτελούν σοβαρό εμπόδιο στον ύπνο και επομένως συνοδεύονται από ένα αίσθημα κούρασης, νευρικότητα και έλλειψη συγκέντρωσης την επόμενη ημέρα.